Czym jest Shinrin-yoku?

Dzisiejsza pogoń dosłownie za wszystkim, ciągły stres i pracoholizm coraz bardziej oddalają nas od natury, a tym samym od samych siebie. Konsultacje z psychologiem nie pomagają, a ty zaczynasz być coraz bardziej nerwowy/a lub przybity/a? Być może lekarstwem okaże się shinrin-yoku?

Shinrin-yoku to inaczej kąpiel leśna. Nazwa pochodzi z języka japońskiego, z resztą tak jak sama praktyka. Shinrin-yoku to nic innego jak relaksacyjny spacer na łonie natury, połączony z zachowaniem pełnej uważności oraz wykorzystaniu wszystkich zmysłów. Shinrin-yoku może być wykorzystywane jako technika profilaktyczna, rehabilitacyjna lub wspomagająca leczenie.

Historia Shinrin-yoku

Ta technika terapeutyczna narodziła się dość niedawno, bo w roku 1982 w Japonii. Wtedy to Japońska Agencja Leśnictwa wprowadziła ideę odpowiednich spacerów leśnych mających na celu pomoc w zapobieganiu i leczeniu chorób cywilizacyjnych. 

Techniką tą bardzo mocno zainteresował się profesor Nippon Medical School w Tokio – Qing Li.  W latach 1988–2012 przeprowadził on szereg badań, w których udowodnił, że kąpiele leśne mają prozdrowotny wpływ na człowieka. Shinrin-yoku bardzo szybko rozprzestrzeniło się po świecie i dziś niemal w każdym kraju można znaleźć osobę, która prowadzi tego typu terapię. Już w 2007 roku powstało Japońskie Stowarzyszenie Medycyny Leśnej, któremu przewodniczył Qing Li. Działalność rozszerzono i dziś istnieje już Międzynarodowe Stowarzyszenie Natury i Medycyny Leśnej. 

Od 2018 roku organizacją szkolącą leśnych terapeutów głównie na terenie Europy jest European Forest Therapy Institute, czyli instytut zajmujący się kształceniem przewodników kąpieli leśnych i terapii lasem w oparciu o europejskie uwarunkowania kulturowo-przyrodnicze, kładący duży nacisk na relacje społeczne, edukację oraz współpracę międzynarodową przewodników. 

Czy shinrin-yoku leczy?

Świat zachodni jest sceptycznie nastawiony do medycyny wschodniej czy ogólnie medycyny naturalnej. Dla wielu osób medycyna chińska czy medycyna japońska to nic innego jak pseudonauka. Jakim więc cudem praktyki leczenia z tej części świata przetrwały tyle tysiącleci i są nadal wykorzystywane? Sekret tkwi w postrzeganiu ciała jako całości, czyli włącznie z umysłem.

Sprawdź, jak wytrenować nasze ciało i umysł, aby żyły w harmonii.

Udowodniono, że kąpiele leśne wpływają zarówno na fizjologiczne, jak i psychologiczne funkcje organizmu ludzkiego. W porównaniu do zażywania leków, w shinrin-yoku trudno o skutki uboczne. Warto jednak zaznaczyć, że nie jest to rozwiązanie na każdą chorobę, a większe korzyści z kąpieli leśnych są widoczne przy profilaktycznym stosowaniu tej techniki. 

Co więc daje nam spacer po lesie?

Spacerowanie po lesie z wytężonymi zmysłami znacząco wpływa na redukcję stresu. Podczas leśnej kąpieli poziom kortyzolu i adrenaliny spada, podobnie jak z tętnem i ciśnieniem. Dzięki tym fizjologicznym reakcjom, ciało oraz umysł uspokajają się, mięśnie rozkurczają, a do mózgu zaczyna docierać więcej tlenu. Ma to bezpośredni wpływ na poprawę pamięci i koncentracji oraz lepszą jakość snu. Wystarczy zaledwie 15 minut kąpieli leśnych, aby znacząco spadł poziom kortyzolu we krwi oraz w ślinie!

Shinrin-yoku to bardzo dobre narzędzie do wsparcia leczenia depresji. Uważne spacery połączone z medytacją obniżają poziom niepokoju, lęku i gniewu, ale także wpływają na podniesienie energii. 

Niezaprzeczalnym efektem kąpieli leśnych jest także poprawa w funkcjonowaniu układu odpornościowego. Fitoncydy, zawarte w drzewach, znacząco zwiększają aktywność komórek biorących udział w funkcjach obronnych organizmu. Wystarczy raz w miesiącu przez 2 dni po kilka godzin korzystać z kąpieli leśnej, aby utrzymywały się sprawniejsze mechanizmy odpornościowe. 

Z shinrin-yoku powinny korzystać osoby w każdym wieku, o różnej kondycji i stanie zdrowia. Kąpiele leśne są szczególnie zalecane osobom odczuwającym lęk, smutek, niepokój, a także chorującym na depresję. Pozytywne efekty poczują również osoby zestresowane, z zaburzeniami snu, ze słabą odpornością organizmu, z nadciśnieniem lub chorobami wieńcowymi, z problemami natury poznawczej (np. pamięć lub koncentracja) oraz z otyłością.

Jeszcze inną zaletą shinrin-yoku, jest to, że nie trzeba się specjalnie przygotowywać do tej praktyki, wydawać pieniędzy na sprzęt czy pomoc trenera. Dobre samopoczucie jest na wyciągnięcie ręki, szczególnie jeśli mieszkasz na wsi. 

Kąpiele leśne – poradnik

Jak można korzystać z kąpieli leśnych? Po prostu wybrać się na dłuższy spacer do lasu! Warto jednak zastosować się do kilku zasad, bez których efekt terapeutyczny będzie trudny do osiągnięcia. 

Jak przeprowadzić kąpiel leśną?

• Wybierz odpowiednie miejsce, najlepiej las lub gęsty park. Dopuszczalne może być też miejsce mniej zadrzewione, lecz obfitujące w inne formy przyrody ożywionej i nieożywionej.
• Na kąpiel poświęć średnio około dwóch godzin.
• Idź do lasu samotnie, z przewodnikiem lub w grupie. Będąc jednak w grupie należy powstrzymywać się od rozmów i ograniczać interakcje ze sobą tylko do tematów bezpośrednio wypływających ze spaceru.
• Nie bierz do lasu telefonu i innych elektronicznych urządzeń. 
• Kąpiel leśna cechuje się brakiem pośpiechu. Rób częste przystanki, idź w powolnym tempie. 
• Nie planuj trasy; idź tam gdzie kieruje cię twoja intuicja. 
• Angażuj wszystkie zmysły i odbieraj nimi jak najwięcej bodźców.